fbpx

Binnenkort stemt de Eerste Kamer over de nieuwe stoffenwet.

De Onmogelijke Taak van de Nieuwe Stoffenwet

Gevolgen voor Handhaving

De Nieuwe Stoffenwet heeft niet alleen grote gevolgen voor consumenten en industrie, maar brengt ook ernstige problemen met zich mee voor de handhaving. De wet legt een onduidelijk en breed verbod op diverse stoffen, waardoor handhaving in de praktijk bijna onuitvoerbaar wordt. Handhavers zoals de politie, douane en toezichthouders krijgen te maken met vage definities en een enorme lijst aan verboden stoffen, waarvan veel niet eens bewezen schadelijk zijn.

Hieronder beschrijven we de belangrijkste knelpunten voor handhaving.

Uitdagingen voor Handhaving

1. Vage en Multi-Interpretabele Definities

De wet maakt gebruik van chemische definities die zo breed en vaag zijn dat zelfs experts moeite hebben om precies vast te stellen welke stoffen er precies onder vallen. Voor handhavers betekent dit dat ze vaak niet met zekerheid kunnen zeggen of een stof legaal is of niet. Dit maakt controles aan de grens, in laboratoria en in winkels een enorme uitdaging​​.

Gevolg: De wet geeft handhavers onvoldoende duidelijkheid, wat kan leiden tot willekeur in controles en tot onnodige inbeslagnames van onschuldige producten.

2. Overbelasting van de Handhavingscapaciteit

Door de brede opzet van de wet worden duizenden stoffen in potentie verboden, van voedingsadditieven tot industriële grondstoffen. Dit betekent dat handhavingsinstanties veel meer tijd en middelen moeten investeren om deze stoffen op te sporen en te controleren. Dit leidt tot een enorme belasting van de handhavingscapaciteit, die al onder druk staat​​.

Gevolg: Handhavingsinstanties zullen meer tijd en budget nodig hebben om de wet uit te voeren, wat mogelijk ten koste gaat van andere prioriteiten.


3. Hoge Kosten en Logistieke Last

Om deze wet te handhaven, moeten nieuwe controlesystemen en tests worden opgezet om te bepalen of een stof al dan niet verboden is. De kosten voor het uitvoeren van gedetailleerde chemische analyses zijn hoog en de logistieke last om duizenden stoffen in de gaten te houden is enorm. Hierdoor dreigen handhavingskosten op te lopen zonder dat dit de veiligheid van de samenleving vergroot.

Gevolg: De extra kosten voor handhaving komen uiteindelijk terecht bij de belastingbetaler, zonder dat deze kosten rechtvaardig zijn gezien het beperkte risico van veel stoffen.

Waarom Deze Wet niet Handhaafbaar is in de Huidige Vorm

De Nieuwe Stoffenwet legt een bijna onmogelijke taak op aan handhavers. Zonder duidelijke definities, met een enorme lijst aan verboden stoffen en hoge administratieve lasten is de wet praktisch en juridisch onuitvoerbaar. De handhaving zal niet alleen duurder worden, maar ook minder effectief, omdat middelen en aandacht moeten worden verdeeld over duizenden stoffen waarvan de meeste geen enkel risico vormen.

Conclusie
Om te voorkomen dat handhavers onnodig belast worden, de rechtszekerheid van burgers wordt aangetast, en handhaving onuitvoerbaar wordt, moet deze wet terug naar de tekentafel. Een wet die beter is afgebakend en alleen gericht is op echt schadelijke stoffen, kan pas effectief en haalbaar worden gehandhaafd.

Juridische Knelpunten in deHandhaving

1. Problemen met Rechtszekerheid

Doordat de wet vaag is geformuleerd, weten burgers en bedrijven niet met zekerheid of een stof wel of niet legaal is. Dit brengt juridische onzekerheid met zich mee en kan leiden tot conflicten waarbij handhavers of rechters moeten bepalen of een overtreding heeft plaatsgevonden. Deze onduidelijkheid kan leiden tot een golf aan rechtszaken, waarbij bedrijven bezwaar maken tegen onterechte inbeslagnames of verboden​​.

Gevolg: De rechtszekerheid wordt ondermijnd, wat leidt tot onnodige juridische conflicten en kostbare procedures.

2. Risico op Onterechte Strafvervolging

Doordat het voor burgers en bedrijven onduidelijk is welke stoffen onder de wet vallen, kan het voorkomen dat mensen onbewust een overtreding begaan. Handhavers moeten vervolgens bepalen of iemand ‘zonder schuld’ gehandeld heeft, wat leidt tot complexere rechtszaken en een grotere druk op het rechtsstelsel.

Gevolg: De wet creëert juridische grijze gebieden, wat het risico op onterechte vervolging vergroot en zorgt voor een overbelast rechtsstelsel.


3. Internationale Handhavingsproblemen

Veel van de stoffen die onder de wet vallen, worden internationaal verhandeld en geproduceerd. Voor Nederland betekent dit dat handhavingsinstanties ook te maken krijgen met producten en grondstoffen uit het buitenland die legaal zijn volgens de wetgeving daar, maar hier verboden zijn. Dit zorgt voor logistieke problemen aan de grens en bemoeilijkt de samenwerking met internationale partners.

Gevolg: Internationale handelsrelaties kunnen verstoord raken en de handhaving aan de grens wordt een complexe en tijdrovende taak.

Scroll naar boven